یلـدا سامیـت 2024
زاویه؛ هفتمین دور از رویداد یلداسامیت در حالی برگزار شد که نزدیک به سه هزار نفر از فعالان زیست‌بوم استارتاپی کشور اعم از صاحبان استارتاپ‌ها، سرمایه‌گذاران، ایده‌پردازان، خبرنگاران و … در سالن همایش‌های وزارت کشور گرد هم آمده بودند.
یلداسامیت، در واقع، یک گردهمایی بزرگ استارتاپی است که از نیمه دهه 90 خورشیدی برگزار می‌شود. این همایش هر سال با الهام از اجلاس جهانی «web summit»، بزرگ‌ترین کنفرانس فناوری وب دنیا، برگزار می‌شود.
در یلداسامیت 2024 محورهای متنوعی در سخنرانی‌های انفرادی، پنل‌ها و گفت‌وگوهای رودررو دنبال شد. از جمله این محورها می‌توان به سرمایه‌گذاری خطرپذیر، رشد اکوسیستم استارتاپی، نسبت دولت با زیست‌بوم اقتصاد دیجیتال کشور، صادرات محصولات و خدمات استارتاپی ایران و… اشاره کرد.
هفتمین دوره یلداسامیت همچنین در جنب برنامه خود نمایشگاهی از محصولات استارتاپی هم داشت و برخی استارتاپ‌ها، در این نمایشگاه، به ارائه محصولات خود پرداختند.
یلداسامیت ۲۰۲۴ در روز اول به صورت حضوری آغاز به کار کرد و در دو روز بعدی از این برنامه سه‌روزه سخنرانی‌های به صورت آنلاین ارائه شدند.
فراز و فرود یلداسامیت در یک سال گذشته
اکبر هاشمی، بنیان‌گذار یلداسامیت و سردبیر هفته‌نامه شنبه در افتتاحیه این برنامه به مرور روند شکل‌گیری برنامه یلداسامیت پرداخت. «از آغاز دهه 90 برای اولین بار از گوشه و کنار اسم استارتاپ وارد کشور شد. ورود چنین اسمی به کشور نگرانی‌هایی را به دلیل عدم آگاهی به وجود آورد و این روایت شکل گرفت که استارتاپ‌ها می‌خواهند جریان نفوذ در کشور باشند.»
هاشمی از این گفت که دغدغه‌ای در بدو شکل‌گیری زیست‌بوم اقتصاد دیجیتال ایران شکل گرفت؛ اگر روایتی بر ضد استارتاپ‌ها در سطوح مختلف کشور شکل گیرد، از بین بردن آن کاری ساده نخواهد بود. «بنا بر همین دغدغه‌ها رفته‌رفته هفته‌نامه شنبه و بعد رویداد یلداسامیت را شکل دادیم. در ادامه مسیر هفته‌نامه شنبه، رویدادها و برنامه‌های متفاوتی مانند نون بربری و… برگزار کردیم اما با قطع شدن اینترنت در سال 1401، کسبوکارهای استارتاپی نیز با شرایط بسیار هراسناکی مواجه شدند. شنبه هم که زیست خود را از همین استارتاپ‌ها داشت، کار خود را متوقف کرد. من نیز هرچقدر تلاش کردم، دیدم نمی‌توانم دوباره سر پا شوم. برای همین هم می‌خواستم مهاجرت کنم چرا که دیگر نمی‌توانستم در این محیط کار کنم و حالم خوب نبود… .»
در نهایت تصمیم هاشمی بر این شد که به آفریقا مهاجرت کند و جایی در کنیا کسب‌وکاری برای خود راه بیندازد. «رفتم و در یک محیط کار اشتراکی در کنیا کارم را آغاز کردم؛ اما دقیقاً این را دیدم که من هیچ کسی نیستم! چرا که هیچ کس من را نمی‌شناخت! درست برعکس زمانی که در ایران و در کارخانه نوآوری آزادی مشغول ادارۀ «شنبه» بودم. با این همه تلاش می‌کردم کسب‌وکارم را راه بیندازم و درست در همین شرایط بود که هر چه پیش می‌رفتم، می‌دیدم علم کمی دارم تا جایی که متوجه شدم من هیچ بلد نیستم! در همین حوالی بود که دیدم در محیط کار اشتراکی فردی هر روز می‌آید و چیزهایی که به درد بقیه نمی‌خورد، از اتوی شکسته تا پره چرخ دوچرخه و هر چیز دیگری را جمع می‌کند و بعد با این به اصطلاح آت‌وآشغال ابزارهایی می‌سازد. او با هیچ چیز کار می‌کرد. از هیچ، چیزی می‌ساخت. او را که دیدم به خودم گفتم من باید با هیچ، کسب‌وکارم را بسازم و تصمیم گرفتم تا به ایران برگشته و به تمامی هیچ‌های خودم بپردازم و آن‌ها را دوباره رشد دهم. هیچ من، هفته‌نامه شنبه بود. شما هم هر وقت هیچ‌های خود را پیدا کردید، شروع کنید کسب‌وکار خود را با آن بسازید.»
سودای حضور دیجی‌کالا در منطقه جنوب غرب آسیا
یلداسامیت، میزبان مدیرعامل جدید دیجی‌کالا یعنی مسعود طباطبائی بود. او درباره شکست اولین استارتاپ خود، بایتس سخن به میان آورد: «تجربه شکست بایتس هنوز هم با من هست. با آن که زمان زیادی گذشته اما در مراحل مختلف زندگی با شرایط مختلف حضور دارد. خیلی وقت‌ها بیشتر به عنوان تجربه و درس و خیلی وقت‌ها مثل سوخت حرکت به سمت بالا می‌شود؛ البته که در سال‌های بعد هم شکست‌های کمی نداشتم. چه در علی‌بابا و چه در اسنپ؛ در همین دیجی‌کالا هم مسلماً قرار است اشتباهاتی داشته باشم. من سال ۹۵ ورشکست شدم و الان این ذهنیت را دارم که اگر باز ورشکست بشوم هم مشکلی ندارم. حتماً سخت است، حتماً درد دارد، اما ناراضی نیستم.»
بخش دیگر سخنان طباطبائی به توضیح درباره رانتی بودن یا نبودن استارتاپ‌های ایرانی گذشت. «وقتی صحبت از رانتی بودن استارتاپ‌های ایرانی می‌شود، احتمالاً اشاره به داشتن امتیازهای خاص برای شرکت‌هایی مثل دیجی‌کالا و اسنپ و علی بابا و… باشد؛ اما ما به دنبال رانت نبوده‌ایم و حتی این شرکت‌ها از معافیت مالیاتی شرکت‌های دانش‌بنیان هم استفاده نکرده‌اند؛ یعنی استارتاپی مثل دیجی‌کالا یا اسنپ که دانش‌بنیان نامیده شده و از قضا بزرگ‌ترین شرکت‌ها در نوع خودشان هستند مشمول معافیت که دولت به شکل قانونی وضع کرده نشدند.»
او ادامه داد: «اتفاقاً گذر زمان نشان داده آن‌هایی که رانت داشتند، پیشرفتی نکردند. من همیشه معتقد بودم زمانی که دولت دخالت نکند، شرکت‌ها بهتر پیش می‌روند. از طرفی روابط دولت و اکوسیستم استارتاپی کشور هم به گونه‌ای نیست که حاکمیت بخواهد رانتی به اکوسیستم استارتاپی بدهد. هم دولت و هم اکوسیستم از هم ترس دارند و این ترس به نظرم از عدم شناخت است. این مهم‌ترین دلیل موضوع تنش میان حاکمیت و اکوسیستم است و حتماً در دو سر طیف هم کسانی هستند که غرض‌ورزی هم می‌کنند. با این همه اگر شناخت درستی به وجود بیاید، وضعیت بهتر می‌شود. اهالی اکوسیستم مگر چه کسانی هستند؟ آدم‌هایی که در همین مملکت در مدارس و دانشگاه‌های ایران درس خوانده‌اند. منظور من این نیست که این حاکمیت و اکوسیستم استارتاپی با هم ترکیب یا قاطی شوند. می‌خواهم بگویم این دو باید با هم حرف بزنند و تعامل میانشان ایجاد شود. ترکیب سهامداری دیجی‌کالا کاملاً شفاف است و همه به آن دسترسی دارند.»
بخش آخر سخن طباطبائی به پیش‌بینی حضور دیجی‌کالا در بازارهای خارجی اختصاص داشت. «ما به توسعه منطقه‌ای فکر می‌کنیم. این پتانسیل و توانایی را داریم که با ابعادی بزرگ‌تر از اکنون عمل کنیم. برای حضور در بازارهای منطقه در حال برنامه‌ریزی هستیم و حتی در زمینه‌هایی می‌توانیم عملکرد بسیار بهتری و رقابت‌پذیری بالاتری از آمازون داشته باشیم.»
از میان صاحبان و مدیران استارتاپ‌های بزرگی که در یلداسامیت 2024 حضور داشتند، یکی هم محمد جواد شکوری مقدم، هم‌بنیانگذار آپارات و فیلیمو بود. او از مسئولیت اجتماعی استارتاپ‌ها، دغدغۀ سود و سودای آموزش در فیلیمو سخن به میان آورد. «ما هم به دنبال مسئولیت اجتماعی بودیم و هم به دنبال کسب درآمد. برخی دوگانه‌ها در ایران هست مانند آموزش و اقتصاد یا فرهنگ و اقتصاد و شرایط طوری ترسیم شده که همیشه باید یکی از این دو فدای دیگری شود. دلیلی ندارد آموزش یا فرهنگ با اقتصاد تعارضی داشته باشند و می‌توان هر دو را هم‌زمان داشت. فیلیمو مدرسه نیز برای ما هم پاسخی بود به مسئولیت اجتماعی‌مان و هم آن را طوری طراحی کردیم که دغدغه‌های اقتصادی‌مان را پوشش دهد. بنا بر نیازی که از بابت آمار زمان کرونا شکل گرفت و از پیش دبستانی تا نهم را پوشش دادیم؛ اما تمرکز عمده ما بر مسائل مهارتی است.»
آمار مخاطبان پلتفرم‌های معروف ایرانی چقدر است؟
در یلداسامیت 2024 پنل‌های متفاوتی در موضوعات مختلف برگزار شد. نخستین پنل که در روز نخست یلداسامیت برگزار شد، پنل «کارآفرینان شرکت‌های بزرگ اینترنتی» بود. در این پنل محمد خلج مدیرعامل اسنپ، مهدی شکوری مقدم هم‌بنیانگذار آپارات و فیلیمو، میلاد منشی پور مدیرعامل تپسی، مجید حسینی نژاد مدیرعامل علی بابا، مسعود طباطبایی مدیرعامل دیجی‌کالا و اشکان آرماندهی مدیرعامل دیوار حضور داشتند.
موضوع اصلی در بحث این پنل چالش میان اکوسیستم استارتاپی و نهادهای تنظیم‌گر بود. در ابتدای این پنل میلاد منشی‌پور درباره محدودیت چهره‌های مدیریتی در اکوسیستم استارتاپی ایران گفت: «از آغاز شروع به کار اکوسیستم استارتاپی و شیوع مدل‌های کسب‌وکاری در ابتدای دهه 90؛ تاکنون سرمایه‌گذاری بزرگ و درخوری در اکوسیستم رخ نداده است. از سوی دیگر در این چند سال گذشته مهاجرت‌ها افزایش یافته و کار به جایی رسیده که بسیاری از استارتاپ‌هایی که در حال پا گرفتن بودند، از کشور خارج شده، مهاجرت کرده‌اند.»
در این پنل همچنین هر یک از مدیران استارتاپ‌ها آماری از مخاطبان و اندازه بازار خود ارائه دادند. مسعود طباطبائی، مدیر عامل دیجی‌کالا دراین‌باره گفت: «روزانه بین ۴.۵ تا ۶ میلیون نفر بازدیدکننده داریم. این تعداد به صورت ماهانه بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون نفر است. تعداد مغازه‌داران و فروشندگان دیجی‌کالا نیز هم‌اکنون به بیش از 360 هزار نفر می‌رسد که کالا را تأمین می‌کنند.»
مجید حسینی نیز درباره سهم بازار علی بابا گفت: «در پرواز داخلی حدود ۲۷ درصد، در قطار ۳۷ درصد، در اتوبوس ۵ درصد و در اقامتگاه هم ۷۰ درصد از کل بازار را در دست داریم.»
5 تا ده درصد بازار حمل‌ونقل سفرهای درون شهری نیز سهم پلتفرم‌هاست. این آماری است که محمد خلج، مدیرعامل اسنپ در پنل ارائه داد. «در اسنپ، روزانه ۱۰ تا ۱۲ میلیون سفارش داریم که بخش عمده آن مربوط به تاکسی اینترنتی است.»
شکوری مقدم نیز درباره سهم بازار فیلیمو گفت: «سهم فیلیمو از بازار نمایش خانگی 64 درصد است و بر اساس آمار ما حدود ۸.۵ میلیون دستگاه از فیلیمو استفاده می‌کنند. در سال نیز تولیدمان به حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ اپیزود فیلم، سریال و دیگر محتواهای تصویری می‌رسد. در آپارات، ماهانه ۶۷ میلیون بازدیدکننده یکتا داریم که حدود ۲ میلیارد ویدیو تماشا می‌کنند. حدود ۵۳۰۰ تولیدکننده محتوا در آپارات فعال هستند و امسال ۱۷۰ میلیارد تومان درآمد میان آن‌ها توزیع کردیم.»
مدیرعامل دیوار نیز درباره مخاطبان پلتفرم خود بیان کرد: «در سال گذشته بیش از ۵۳ میلیون کاربر یکتا داشتیم و ماهانه بیش از ۴۰ میلیون کاربر فعال داریم.» او همچنین اظهار داشت: «روزانه بیش از ۵۰۰ هزار آگهی جدید در دیوار ثبت می‌شود و از ۳۸۰ شهر مختلف کشور بیش از ۸ میلیون آگهی روی دیوار هست.»
در این پنل همچنین بحث هک اطلاعات کاربران اسنپ‌فود به میان آمد که مدیرعامل اسنپ درباره آن اظهار داشت: «هر جایی که داده در آن وجود دارد، ریسک نفوذ هم هست و کسب‌وکارها در معرض چنین حملاتی هستند. برای خود کسب‌وکار بیشتر از هر نهادی اهمیت دارد که از این داده‌ها حفاظت کند و اسنپ هم همین است. البته توضیحات دقیق ماجرای هک را باید مدیران اسنپ‌فود ارائه دهند ولی از همان ابتدا تلاش مجموعه اسنپ این بود که مطمئن شویم از این داده‌ها در جایی بیرون استفاده نشود.»
در حاشیه این پنل، مدیرعامل تپسی نیز تحلیل خود از ورود شرکت متبوعش به بورس را ارائه داد: «خود بازار بورس محلی برای تأمین مالی است اما نباید تبدیل به هدف اصلی شود. وقتی یک استارتاپ به بورس می‌رود، شناخته‌شده‌تر می‌شود؛ خاصه برای سرمایه‌گذاران. بدی ورود استارتاپ‌ها به بورس این است که با شرکت‌های بزرگ مقایسه می‌شوند، اما خوبی آن این است که اعتماد سرمایه‌گذار راحت‌تر جلب می‌شود؛ چرا که همه چیز در بورس شفاف‌تر است.»
مجید حسینی نژاد، بنیان‌گذار علی بابا نیز درباره چالش‌های توسعه که مقابل شرکتش قرار گرفته‌اند، گفت: «بیشتر چالش‌ها درون تیمی است. چالش‌های بیرونی نیز وجود دارند؛ اما فرصت توسعه هستند. از سوی دیگر مواجهه با چالش‌های تیمی و فردی بسیار سخت است. اگر بخواهیم به چالش‌های بیرونی که کار را مخل کرده‌اند؛ بپردازیم، یکی از آن‌ها اقتصاد دستوری است که روی اقسام بلیط از جمله بلیط هواپیما اعمال می‌شود و این اتفاق شرکتی مانند علی‌بابا را که تنها واسطه ارائه بلیط به مسافران است، دچار چالش کرده است.»
از سوی دیگر حسینی‌نژاد خبر از تغییر شیوه تجارت علی‌بابا داد: «استارتاپ مثل آب می‌ماند هر جا قرار بگیرد، همان شکل می‌شود. در زمینه اقتصاد ایران چهار رانت ساختاری وجود دارد که در اختیار صنایع سنتی قرار گرفته است: انرژی ارزان، وام ارزان، زمین ارزان و ارز ارزان. این شرایط باعث شد که ما مدل کسب‌وکاری خود را تغییر داده و به دنبال تأسیس ایرلاین مختص خودمان باشیم. در جاباما نیز به سراغ ساخت اقامتگاه رفته‌ایم.»
مدیرعامل دیجی‌کالا نیز اظهار کرد که این شرکت در حال آماده‌سازی نخستین فروشگاه فیزیکی خود است. به گفته طباطبائی پس از توسعه چند فروشگاه فیزیکی در تهران، دیجی‌کالا اقدام به تأسیس فروشگاه در مراکز استانی نیز خواهد کرد.
او درباره جذب سرمایه گفت: «در دو سال گذشته ورود به بورس یک هدف مهم برای ما بوده است. در این بین چالش مهم ما رقابت با کسبوکارهای سنتی است. خدماتی که پلتفرم‌ها ارائه می‌دهند در فضای سنتی هم وجود دارد اما شفافیتی که در یک پلتفرم آنلاین وجود دارد، در بازار سنتی نیست. در این بین قیمت‌گذاری در بازار سنتی در مقایسه با پلتفرم آنلاین یکی از چالش‌های اصلی دیجی‌کالا است. از سوی دیگر شما در اینستاگرام می‌توانید هر کالایی با هر قیمتی که فروشنده تعیین کند را بخرید؛ اما در دیجی‌کالا، اگر یک کفش با برند خارجی ارائه دهیم، سریع به جرم فروش کالای قاچاق احضار خواهیم شد. در بازار سنتی همه شفاف نیستند. دولت در این بین باید به ما که همه چیزمان شفاف است، کمک کند.»
بازار رو به رشد لوازم آرایشی
در یلداسامیت همچنین مسعود شاهمرادی، بنیان‌گذار استارتاپ خانومی نیز حاضر شد. او گفت: «ما در ایران اطلاعات قابل شناخت و درستی از بازار لوازم زیبایی اعم از بهداشتی و آرایشی نداریم. نباید از یاد برد که 75 درصد از سهم صنعت زیبایی در دنیا مراقبتی و 15 درصد آرایشی است. با این همه در خانمی نیز تنها 15 درصد فروش ما به محصولات آرایشی ختم می‌شود.»
او ادامه داد: «امروز در صنعت زیبایی دیجیتالی شدن و دیجیتال مارکتینگ باعث شده مفهوم برند و ظهور برندها تغییر بسیار جدی‌ای پیدا کند. امروز برندهای کوچک هستند که چالش‌های واقعاً دردسرسازی برای برندهای بزرگ درست کرده‌اند. اساساً مفهوم برندسازی در صنعت زیبایی عوض شده و یک برند کمتر از دو سال به شهرت قابل توجهی می‌رسد.»
به‌زعم بنیان‌گذار خانومی بعد از کرونا افت محسوسی در خرید آنلاین رخ داده است اما دو حوزه خرید آنلاین همچنان رو به رشد هستند. «یکی فروش آنلاین کالاهای لاکچری است که از هیچ شرایط اقتصادی تبعیت نمی‌کند و همیشه تعداد محدود و خاصی از مشتری را دارد. دومین حوزه که پیش‌بینی رشد خرید آنلاین در آن می‌شود، صنعت زیبایی است. پیش‌بینی مکنزی می‌گوید تجارت الکترونیک زیبایی برای اولین بار از تمام کانال‌های عرضه بزرگ‌تر خواهد شد.»
شاهمرادی درباره حجم بازار خانومی در سال 1402 گفت: «ما امسال یک همت می‌فروشیم و پیش‌بینی می‌کنیم که سال آینده نیز 5 همت فروش داشته باشیم.»
شتابگیری سرمایه‌گذاری خطرپذیر
پنل بعدی این برنامه سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی یا همان سی.وی.سی بود. در این پنل کمیل شاعری معاون سرمایه‌گذاری صندوق نوآوری و شکوفایی، شهاب جوانمردی، مدیرعامل فناپ، ابراهیم جمیلی بنیان‌گذار هلدینگ صنعتی و معدنی زرین، یحیی پالیزدار مدیرعامل شرکت فناوری و نوآوری فولاد مبارکه، رشید قانعی مدیرعامل شرکت پترول، الحاجی از مجموعه اسنوا و رضا سنگینیان معاونت سرمایه‌گذاری شرکت کیسون برگزار شد.
در این پنل، قانعی درباره برنامه‌های هلدینگ خلیج فارس در حوزه نوآوری زنجیره ارزش خود گفت: «حدود ۱۵ میلیارد دلار پروژه‌های در جریان داریم که زمینه خوبی برای استارتاپ‌هاست. در همین راستا سه سال است که دو رویداد ریورس پیچی برگزار می‌کنیم که در این رویداد ارتباط خود با شرکت‌ها و استارتاپ‌ها را توسعه می‌دهیم. این رویدادها باعث می‌شود فرهنگ دو نوع شرکت بزرگ و استارتاپی به هم نزدیک شوند. در همین راستا، در شرف ثبت یک صندوق دو هزار میلیارد تومانی هستیم که در ابتدای سال آینده راه‌اندازی خواهد شد. مأموریت صندوق ما، تکمیل زنجیره ارزش محصولات ماست.»
پالیزدار نیز در این پنل بیان کرد: «هر حرکتی که به بقای سازمان کمک نکند، یک حرکت لاکچری و بی‌مورد است. ما واسطه بین اکوسیستم استارتاپی و فولاد مبارکه هستیم. بنا بر نقش و وظایفمان معتقدیم که تا این دو حوزه صنایع بزرگ و اکوسیستم درگیر نشوند، آینده‌ای وجود نخواهد داشت. در سمت فولاد، هم پول هست و هم بازار. برون‌سازی در فولاد مبارکه وجود دارد که خیلی خلاقانه نبود؛ اما الان به دنبال نوآوری هستیم. شرکت‌های بزرگ فولادی در سطح جهان هم همین تغییرات را ایجاد می‌کنند و سی.وی.سی فولاد مبارکه هم با همین هدف راه‌اندازی شده است.»
پالیزدار عنوان کرد که مجموعه سرمایه‌گذاری فولاد مبارکه در سر دارد تا سال آینده در اکوسیستم استارتاپی، دو همت سرمایه‌گذاری کند.
پس از پالیزدار، سنگینیان در رابطه با سرمایه‌گذاری کیسون در آچاره گفت: «این تصمیم و سرمایه‌گذاری‌های بعدی در چارچوب سی.وی.سی است. کیسون صرفاً یک شرکت ساختمان‌سازی نیست و در حوزه‌های دیگر ساخت نیز فعالیت دارد. به همین دلیل دنبال نوآوری‌هایی هستیم که با بیزینس مدل کیسون همراه باشد. چنین نوآوری‌هایی به ما کمک خواهد کرد محصولات و خدمات بهتری ارائه بدهیم و با ارائه محصولات جدید، سبد خود را بزرگ کنیم.»
او ادامه داد: «ما یک بازوی ونچر تأسیس کردیم و یک مرکز شتاب‌دهی در حوزه ساخت‌وساز نیز با همکاری فناپ تأسیس کرد‌ه‌ایم. در آچاره ۷۲ میلیارد تومان و در یک استارتاپ دیگر بیش از صد میلیارد سرمایه‌گذاری خواهیم کرد. هدف ما این است که تا پایان سال جاری 200 میلیارد تومان سرمایه‌گذاری را به ثمر برسانیم.»
جمیلی نیز درباره سازوکار سرمایه‌گذاری هلدینگ صنعتی زرین گفت: «اولویت ما سرمایه‌گذاری بر نیازهای کشور است. ما اکنون طبق توافقی که داریم، از داده‌های فناپ استفاده می‌کنیم. در این بین بررسی‌های ما نشان می‌دهد که نباید از رقبای منطقه‌ای خود نیز غافل باشیم. برای مثال عربستان اگرچه هنوز صنعت معدنی قوی‌ای ندارد اما میزان سرمایه‌گذاری‌های خود را بر صنایع معدنی را به شدت بالا برده است و ما اگر غافل شویم می‌تواند شکاف معناداری رخ دهد.»
او بیان کرد: «ما حدود ۵ سال پیش اولین شتاب‌دهنده را در دانشگاه امیرکبیر تأسیس کردیم؛ اما هنوز همکاری جمعی در این حوزه رخ نداده است.»
الحاجی نیز در رابطه با برنامه‌های آینده شرکت اسنوا دربارۀ سرمایه‌گذاری گفت: «در سال آینده هم می‌خواهیم استارتاپ‌هایی را پیدا کنیم که بازار دست‌کم هزار میلیارد تومانی برای آن‌ها ایجاد کنیم.»
معاون سرمایه‌گذاری صندوق نوآوری درباره سیاست دولت درباره توسعه سی.وی.سی‌ها گفت: «صندوق نوآوری و شکوفایی اکنون ۹ صندوق فعال «VC» و «PC» دارد و هشت صندوق دیگر هم در حال تأسیس هستند. از ابزارهای دیگر، ۵ شرکت سی.وی.سی است که مجوز گرفته‌اند و ۱۴ درخواست دیگر نیز به ما ارائه شده است. سرمایه ثبتی اولیه این صندوق‌ها چندان قابل توجه نیست ولی امیدوارم شرکت‌ها این سرمایه را افزایش بدهند. یکی از کارهای ما در صندوق نوآوری، توسعه مدل هم سرمایه‌گذاری است و تلاش می‌کنیم آن را گسترش بدهیم تا با سی.وی.سی‌های بزرگ کشور و سرمایه‌گذارهای خطرپذیر نیز همکاری کنیم.»
بخش خصوصی در حوزه سرمایه‌گذاری بر استارتاپ‌ها شتاب خواهد کرد
روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس‌جمهور نیز مهم‌ترین مقام دولتی بود که در یلداسامیت 2024 حضور داشت. او اظهار داشت: «از 15 سال پیش تاکنون موجی در راستای توسعه اقتصاد دیجیتال و اکوسیستم نوآوری در کشور رخ داد که با دو اتفاق توأمان بود؛ یکی توسعه اینترنت 4G و دیگر دسترسی عمده مردم به تلفن‌های هوشمند. هم‌زمان، سرمایه‌گذاری خارج از کشور و داخل کشور اتفاق افتاد، موجی در ایران ایجاد شد و اکنون می‌بینیم که برخی استارتاپ‌هایی که از آن دوره ایجاد شدند، اکنون بسیار پر رونق هستند.»
معاون علمی رئیس‌جمهور همچنین تصریح کرد: «تعاریف مختلفی از واژه استارتاپ وجود دارد. در ایران نیز این مفهوم التقاط‌هایی پیدا کرده است. با این همه وقتی درباره دانش‌بنیان‌ها حرف می‌زنیم، تعریف دقیق‌تری در دسترس داریم.»
او در بخش دیگری از سخنانش ادامه داد: «جریان اقتصاد دیجیتال با الگوبرداری از روش آمریکایی، یک سری زیرساخت ایجاد کرد. اکثر فضاهایی که در این مدت ایجاد شد، بیشتر فضایی برای حضور آدم‌ها بود. این جریان توانست اتفاقات بزرگی رقم بزند. با این همه در این سال‌ها به اشباع رسیده است. به نظر می‌رسد برخی از مفاهیم اقتصاد دیجیتال به طور کامل در کشور پیاده نشده و بسیاری بازارها وجود دارد که می‌توان در آن سرمایه‌گذاری کرد. از سوی دیگر فرصت‌های بسیار زیادی وجود دارد و می‌شود تحول‌های جدی ایجاد کرد. موج بعدی تغییرات، بحث هوش مصنوعی است. هوش مصنوعی به عنوان یکی از پایه‌های اقتصاد دیجیتال از جنس معماری و حکمرانی حوزه داده، هنوز هیچ نفوذی نکرده است و اقتصاد هوش مصنوعی این‌گونه نمی‌تواند توسعه پیدا کند. فرصت‌های جدیدی در این موج در اقتصاد دیجیتال برای حکمرانی داده اتفاق می‌افتد و باعث می‌شود دستگاههای دولتی وارد این حوزه شوند.»
سرمایه‌گذاری خصوصی نیز بخش دیگری از سخنان معاون علمی رئیس‌جمهور را تشکیل می‌داد: «در چند سال اخیر، تجربه موفق استارتاپ‌ها در اقتصاد دیجیتال، سرمایه‌های بخش خصوصی را بیدار کرده است. مجموعه‌های بزرگ فولاد و پتروشیمی که وارد سرمایه‌گذاری شده‌اند، نوید این را می‌دهند که اگر از خطاهای گذشته خوب درس بگیریم و بازسازی هوشمندانه بر اکوسیستم ایجاد کنیم، جریان پر قدرتی وارد خواهد شد.»
به باور دهقانی کشور موج‌هایی را تجربه کرده اما به طراحی المان‌های جدید نیاز دارد. «وقتی درباره نوآوری حرف می‌زنیم، منظورمان بومی‌سازی قطعات نیست؛ بلکه این است که زنجیره ارزش را ارتقا بدهیم؛ اما باید مراقب باشیم که اکوسیستم دانش‌بنیان به بخش سنتی نشان بدهد می‌تواند زنجیره ارزش او را ارتقا دهد. قانون جهش تولید با بحث مالیاتی خود، می‌تواند کمک کننده این مسیر باشد. در هشت‌صد میلیارد تومان سرمایه‌گذاری فولاد مبارکه، چهارصد میلیارد از طریق قانون جدید مالیاتی تأمین شده است.»