شورای عالی فضای مجازی

اساسنامه مرکز ملی فضای مجازی

شورای عالی فضای مجازی، در پنجمین جلسه مورخ 1391/10/04، «آیین‌نامه داخلی شورای عالی فضای مجازی کشور» را به شرح زیر تصویب نمود؛

ماده۱) در این آیین‌نامه اصطلاحات با تعاریف ذیل بکار می‌رود:

شورای عالی: شورای عالی فضای مجازی کشور

رییس شورا: رییس شورای عالی فضای مجازی کشور

رئیس جلسه: رئیس جلسه شورای عالی فضای مجازی کشور

مرکز: مرکز ملی فضای مجازی کشور

دبیر شورا: دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور

دبیرخانه: دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی کشور

شورای معین: شورای معین شورای عالی فضای مجازی کشور

ماده۲) دبیر شورا که ریاست مرکز را نیز بر عهده خواهد داشت، با پیشنهاد رییس شورا و بر اساس نظر موافق اکثریت مطلق اعضای شورا، به مقام معظم رهبری پیشنهاد و پس از تصویب معظم‌له با حکم رییس شورا منصوب خواهد شد.

تبصره۱ـ پیشنهاد عزل رییس مرکز به صورت کتبی توسط رییس شورا یا حداقل پنج نفر از اعضاء قابل طرح است و در اولین جلسه شورا بررسی شده و درصورت کسب رأی موافق اکثریت مطلق اعضای شورا، به مقام معظم رهبری پیشنهاد می‌شود. رییس شورا تا انتصاب فرد جدید، سرپرستی حداکثر به مدت سه ماه برای مرکز تعیین می‌نماید.

تبصره۲ـ درصورت تغییر اکثریت اعضای شورای عالی طی دوره، کسب رأی موافق اکثریت مطلق اعضای شورا برای ابقای رییس مرکز لازم می‌باشد.

ماده۳) رییس مرکز، وظایف دبیرخانه را نیز بر عهده خواهد داشت.

ماده۴) برنامه‌های پنج‌ساله و سنواتی مربوط به تحقق وظایف شورای عالی بر اساس اسناد بالادستی، به پیشنهاد دبیر تهیه و به تصویب شورای عالی می‌رسد.

ماده۵) جلسات شورای عالی با حضور اکثریت مطلق اعضای شورا و به ریاست رییس شورا و در غیاب ایشان، رییس مجلس شورای اسلامی و یا رییس قوه قضاییه رسمیت می‌یابد.

تبصره ـ اعضای حقیقی که مرخصی طولانی (حداقل سه ماه)، به دلایل موجه از قبیل فرصت مطالعاتی، مأموریت، بیماری و مسافرت از رئیس شورا گرفته باشند، در دوره مرخصی، رأی و عضویت آنان در حد نصاب رسمیت جلسات محسوب نخواهد شد.

ماده۶) جلسات شورای عالی هر چهار هفته حداقل یک بار تشکیل می‌شود.

تبصره ـ جلسات فوق‌العاده به یکی از دو صورت ذیل، قابل تشکیل است:

الف: به دعوت رئیس شورا

ب: به تقاضای یک سوم کل اعضاء

ماده۷) وظایف و اختیارات رئیس شورا عبارت است از:

الف) صدور حکم انتصاب و عزل دبیر شورا مطابق ماده ۲

ب) ریاست و اداره جلسات شورا مطابق ماده ۵ و سایر مواد آیین‌نامه

ج) تشکیل جلسه فوق العاده مطابق ماده ۶

د) ملاحظه مصوبات شورای عالی قبل از ارائه جهت استحضار مقام معظم رهبری مطابق ماده ۱۱

ه) تأیید دستور جلسات شورای عالی مطابق ماده ۱۳

ماده۸) اوراق و اسناد کتبی، الکترونیکی، صوتی و تصویری ارائه شده در جلسات شورای عالی و نیز مشروح مذاکرات شورا دارای طبقه‌بندی حفاظتی است و مرجع آن، دبیر است. بهره‌برداری از این اسناد برای اعضای شورا مشروط به حفظ طبقه‌بندی بلامانع است.

تبصره ۱ـ خلاصه صورت‌جلسه مذاکرات و نیز مصوبات هر جلسه شورای عالی برای اعضای شورا به گونه‌ای که حداکثر تا یک هفته پس از جلسه به دست اعضاء برسد، ارسال می‌شود و رعایت طبقه‌بندی و حیطه‌بندی آن برای اعضا الزامی است. در صورتی که هر یک از اعضاء در خلاصه مشروح مذاکرات، مطلبی برخلاف اظهار نظراتشان ثبت شده باشد می‌توانند نسبت به همان مورد در جلسه رسمی تذکر داده تا اصلاح شود.

تبصره۲ـ با تصویب شورا، برخی مصوبات می‌تواند برای اعضا ارسال نشود.

تبصره۳ـ کلیه جلسات شورای عالی ضبط صوتی شده و نسخه‌ای از آن جهت بهره‌برداری اعضا در دبیرخانه بایگانی می‌شود.

ماده۹) اداره جلسات و رعایت ترتیب مذاکرات و اجرای آیین‌نامه و حفظ نظم جلسه، طبق این آیین‌نامه به عهده رئیس جلسه است.

تبصره ـ تقویم تشکیل جلسات سالیانه در آخرین جلسه هر سال برای سال بعد به اطلاع اعضای شورای عالی می‌رسد.

ماده۱۰) اعتبار هر مصوبه منوط به احراز رأی موافق اکثریت اعضای حاضر در جلسه است مشروط بر آنکه در هرحال تعداد آرای موافق از هفت رأی کمتر نباشد.

تبصره ـ درصورت تساوی آراء، رأی رئیس جلسه مرجِح خواهد بود.

ماده۱۱) مصوبات شورای عالی پس از ملاحظه رییس شورا بلافاصله توسط دبیر به استحضار مقام معظم رهبری می‌رسد و سپس توسط دبیر به دستگاه‌ها و اشخاص ذیربط ابلاغ می‌شود.

تبصره ـ آن دسته از مصوبات شورای عالی که بنابر تشخیص دبیر، انتشار عمومی آن ضرورت دارد، به منظور درج و انتشار به روزنامه رسمی کشور ابلاغ می‌شود.

ماده۱۲) هر عضو شورا موظف است در کلیه جلسات شورای عالی حضور داشته باشد.

تبصره۱ـ غیبتی با اطلاع تلقی می‌شود که حداقل بیست و چهار ساعت قبل از تشکیل هر جلسه به دبیر اطلاع داده شود.

تبصره۲ـ درصورت غیبت غیرموجه هریک از اعضا به میزان سه جلسه متوالی یا پنج جلسه غیرمتوالی، گزارش آن جهت تصمیم‌گیری به مقام معظم رهبری ارسال خواهد شد.

ماده۱۳) دستورهای کار شورای عالی براساس برنامه‌های مصوب شورا و با پیشنهاد هریک از اعضای شورا تعیین می‌شود.

تبصره۱ـ پیشنهادهای واصله از اشخاص و دستگاه‌های ذیربط، به دبیر ارجاع می‌گردد.

تبصره۲ـ دستور جلسات توسط دبیر تنظیم و پس از تأیید رئیس شورا یک هفته و در موارد استثنائی سه روز پیش از تشکیل هر جلسه به اطلاع اعضاء می‌رسد.

تبصره۳ـ در صورت تصویب اکثریت اعضای حاضر می‌توان موضوعی را از دستور جلسه خارج کرد.

ماده۱۴) حضور مدیران ارشد دستگاه‌ها، کارشناسان و صاحب‌نظران در جلسات شورای عالی حسب دستور جلسه، با تشخیص دبیر و بدون حق رأی بلامانع است.

ماده۱۵) طرح‌ها و موضوعاتی که رسیدگی به آنها به صورت خارج از نوبت و با قید فوریت ضرورت دارد به روش‌های ذیل رسیدگی می‌شود:

الف) در صورتی که طرحی به صورت یک فوریتی، با پیشنهاد کتبی حداقل سه نفر از اعضاء مطرح شود و اکثریت اعضای حاضر به یک فوریت آن رأی موافق دهند، بلافاصله پس از طرح در کارگروه تخصصی و حداکثر تا دو جلسه بعدی، در دستور جلسه شورای عالی قرار خواهد گرفت.

ب) در صورتی که طرحی به صورت دوفوریتی، با پیشنهاد کتبی حداقل پنج نفر از اعضاء مطرح شود و حداقل دوسوم اعضای حاضر به دو فوریت آن رأی موافق دهند، در همان جلسه بررسی می‌شود.

تبصره ـ زمان لازم برای توضیح فوریت موضوع، حداکثر ده دقیقه است و پس از سخنان مخالفین فوریت حداکثر به مدت پنج دقیقه، رأی‌گیری در جلسه به عمل می‌آید.

ماده۱۶) در هر جلسه قبل از ورود به دستور، رئیس جلسه می‌تواند درمورد موضوعات مهم و ضروری مربوط به وظایف شورای عالی، مطالب مورد نظر خود را به اطلاع اعضاء برساند.

ماده۱۷) در هر جلسه، اعضای شورای عالی طبق فهرستی که قبلاً براساس موعد تقاضای واصله تنظیم شده است، می‌توانند با موافقت رئیس جلسه مجموعاً حداکثر به مدت ده دقیقه و هر فرد حداکثر سه دقیقه به عنوان قبل از دستور در مورد مسائل و موضوعات مرتبط با وظایف شورای عالی صحبت نمایند. واگذاری تمام یا بخشی از وقت هر ناطق به سایر اعضاء و ناطقین بعدی امکان‌پذیر می‌باشد.

ماده۱۸) درهر جلسه پس از طرح هر موضوع، به تشخیص رئیس جلسه، حداکثر دو نفر مخالف و دو نفر موافق متناوباً و هرکدام حداکثر تا پنج دقیقه در کلیات آن موضوع اعلام نظر کرده و پس از حداکثر پنج دقیقه اظهارنظر پیشنهاد دهنده اصلی، رأی‌گیری صورت می‌گیرد. در بررسی جزئیات موضوع، ضمن پذیرش پیشنهادهای ارائه شده، یک نفر مخالف و یک نفر موافق حداکثر تا دو دقیقه پیرامون پیشنهاد ارائه شده می‌توانند اظهارنظر کنند. ادامه بحث به تشخیص رئیس جلسه می‌باشد.

تبصره ـ در هر مورد، اگر مخالفی سخن نگفت، موافق نیز صحبت نمی‌کند.

ماده۱۹) به منظور استفاده بهینه از وقت جلسات شورای عالی و تمرکز زمان جلسات بر مسائل اساسی و سیاست‌گذاری کلان در اهم مسائل و موضوعات فضای مجازی، در ابتدای هر دوره، شورایی تحت عنوان «شورای معین شورای عالی فضای مجازی کشور»، مرکب از اعضای حقیقی شورای عالی به همراه اعضای حقوقی شورای عالی یا نمایندگان ثابت معرفی شده از سوی آنان که حداقل سمت معاونت یا سمت همتراز در دستگاه ذیربط دارند، تشکیل می‌شود. وظیفه شورای مزبور، بررسی و اتخاذ تصمیم درخصوص موضوعاتی است که از سوی شورای عالی به این شورا محول می‌شود.

تبصره۱ـ در صورت عدم حضور رؤسای قوا، دبیر، ریاست جلسات شورای معین را برعهده دارد.

تبصره۲ـ جلسات شورای معین با حضور اکثریت اعضای شورای معین رسمیت می‌یابد و اعتبار مصوبات آن منوط به کسب اکثریت آرای حاضرین، که نمی‌تواند کمتر از هفت رأی باشد می‌باشد.

تبصره۳ـ درصورت تساوی آراء، رأی رئیس جلسه شورای معین مرجح خواهد بود.

تبصره۴ـ جلسات شورای معین حداقل هر چهار هفته یکبار تشکیل می‌شود.

تبصره۵ ـ مصوبات شورای معین، ظرف مدت دو هفته بعد از ارسال به اعضا و اعلام وصول و قرائت در شورای عالی، در صورت درخواست حداقل پنج نفر از اعضای شورای عالی، در شورای عالی مجدداً مطرح می‌شود و در غیر این صورت مصوب تلقی خواهد شد.

ماده۲۰) شورای عالی فضای مجازی کشور می‌تواند دارای کارگروه‌های تخصصی دائمی و موقت باشد.

تبصره ـ ایجاد، حذف و یا ادغام کارگروه‌های تخصصی، ترکیب اعضای آنها و وظایف هر یک به تصویب شورای عالی خواهد رسید.

ماده۲۱) دبیر شورای عالی به عنوان سخنگوی شورا موظف است به منظور تبیین مصوبات شورای عالی و اطلاع‌رسانی لازم درباره آنها، گزارشی از مصوبات و مذاکرات شورا را که دارای طبقه‌بندی عادی است، به نحو مناسب به آگاهی جامعه علمی و تخصصی کشور و افکار عمومی برساند.

ماده۲۲) در جلسات شورای عالی، اخذ رأی درباره انتخاب افراد، از طریق دستگاه خواهد بود.

ماده۲۳) قبل از اعلام اخذ رأی (توسط رئیس جلسه)، دبیر، تعداد اعضای حاضر در جلسـه را اعلام و در صورت رسمیت جلسه، اخذ رأی به عمل می‌آید و نتیجه نهایی به وسیله رئیس جلسه اعلام می‌شود.

تبصره ـ تنها اعضای حاضر در جلسه حق رأی دارند.

ماده۲۴) تفسیر مصوبات شورای عالی برعهده خود این شورا می‌باشد.

ماده۲۵) این آیین‌نامه مشتمل بر ۲۵ ماده و ۲۴ تبصره در جلسه مورخ 10/04/1391 شورای عالی فضای مجازی کشور به تصویب نهایی رسیده است.

این مصوبه که طی نامه شماره ۹۱۱۱۳/۰۱/ش مورخ 13/04/1391 به استحضار مقام معظم رهبری (مدظله العالی) رسیده است، جهت اجرا ابلاغ می‌گردد.

حکم دوره اول

بسم الله الرحمن الرحیم

گسترش فزاینده‌ فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی به‌ویژه شبکه‌ جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و لزوم سرمایه‌گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های ناشی از آن در جهت پیشرفت همه‌جانبه کشور و ارائه خدمات گسترده و مفید به اقشار گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه‌ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن اقتضا می‌کند که نقطه‌ کانونی متمرکزی برای سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور به‌وجود آید. به این مناسبت شورای عالی فضای مجازی کشور با اختیارات کافی به ریاستِ رئیس‌جمهور تشکیل می‌گردد و لازم است به کلیه‌ مصوبات آن ترتیب آثار قانونی داده شود.
اعضای حقوقی این شورا عبارتند از: رئیس‌جمهور(رئیس شورای عالی)، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه، رئیس سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، دبیر شورای عالی و رئیس مرکز، وزیر ارتباطات‌وفناوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، تحقیقات‌وفناوری، وزیر اطلاعات، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و همچنین اعضای حقیقی: حجج اسلام و آقایان: دکتر حمید شهریاری، دکتر سیّدجواد مظلومی، مهندس مسعود ابوطالبی، دکتر کامیار ثقفی، دکتر رسول جلیلی، دکتر محمد سرافراز و مهندس علیرضا شاه‌میرزایی می‌باشند که برای مدت سه سال تعیین می‌شوند.
این شورا وظیفه دارد مرکزی به نام مرکز ملّی فضای مجازی کشور ایجاد نماید تا اشراف کامل و به روز نسبت به فضای مجازی در سطح داخلی و جهانی و تصمیم‌گیری نسبت به نحوه مواجهه فعال و خردمندانه کشور با این موضوع از حیث سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و محتوایی در چارچوب مصوّبات شورای عالی و نظارت بر اجرای دقیق تصمیمات در همه سطوح تحقق یابد. نکات اساسی در مورد وظایف شورای عالی و مرکز فضای ملّی مجازی با تأکید بر توجه جدّی به آن، در پیوست این حکم ابلاغ می‌گرد.
در پایان انتظار دارم، ضمن تسریع در تشکیل مرکز ملّی فضای مجازی، رئیس و اعضای محترم شورا تلاش بایسته را در جهت دستیابی این مرکز به اهداف تعیین شده به کار برند. کلیه دستگاه‌های کشور موظف به همکاری همه‌جانبه با این مرکز می‌باشند.

سیّدعلی خامنه‌ای
۱۷ اسفند ماه ۱۳۹۰

حکم دوره دوم

بسم الله الرّحمن الرّحیم

پیدایش فضای مجازی در چند دهه‌ی اخیر یکی از بزرگترین نمادهای تحول جهانی است. رخدادی که تأثیرات شگرف آن هر روز در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و دفاعی در عرصه‌ی ملی و بین‌المللی نمود بیشتری پیدا می‌کند.
اکنون بیش از سه سال از تشکیل شورای عالی فضای مجازی می‌گذرد: شورائی که با مرکز ملی فضای مجازی وابسته به آن، به عنوان نقطه کانونی مواجهه‌ی هوشمندانه و مقتدرانه با تحولات پرشتاب این عرصه، برای استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌ها و مقابله با آسیب‌ها و تهدیدات آن شناخته شده است.
وظیفه اصلی این تشکیلات سیاستگذاری، مدیریت کلان و برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری‌های لازم و به‌هنگام و همچنین نظارت و رصد کارآمد و روزآمد در این عرصه می‌باشد. لذا لازم است با توجه به تحولات سریع و پیچیده در این میدان از یک طرف و نیازهای واقعی و متراکم کشور از طرف دیگر، خود را برای انجام رسالتی سنگین در یک دوره چهار ساله آماده کند.
اینجانب ضمن تأکید بر مفاد حکم اولیه تشکیل شورا و پیوست آن، ضروری می‌دانم که نکات و موارد زیر، مورد اهتمام و توجه جدی رئیس و اعضای محترم شورای عالی فضای مجازی قرار گیرد.
1-انحلال شوراهای عالی مصوب در گذشته که موازی این شورا هستند، به‌منظور تحکیم جایگاه فراقوه‌ای و موقعیت محوری و کانونی شورای عالی و نیز انتقال وظایف آن شوراها به شورای عالی فضای مجازی.
2-تثبیت و تقویت جایگاه مرکز ملی فضای مجازی به عنوان بازوی شورای عالی فضای مجازی در جهت تحقق تصمیمات آن شورا با وظایف: رصد وضعیت جاری فضای مجازی و پیش‌بینی و آینده‌نگری تحولات در این فضا در سطح ملی و بین‌المللی، ‌ایجاد هماهنگی و هم‌افزایی میان وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای مختلف ذی‌ربط در ابعاد علمی، فنی، ‌اقتصادی، ‌بازرگانی، ‌حقوقی، انتظامی، ‌امنیتی و دفاعی مرتبط با فضای مجازی و نظارت مستمر بر عملکرد دستگاه‌ها و بخش‌های ذی‌ربط در چارچوب مصوبات شورای عالی.
3-ارتقای جمهوری اسلامی ایران به قدرت سایبری در طراز قدرت‌های تأثیرگذار جهانی و برخورداری از ابتکار عمل و قدرت تعامل با دیگر کشورها در جهت شکل‌دهی به قواعد و قوانین مرتبط با فضای مجازی در عرصه جهانی با رویکرد اخلاق‌مدار و عادلانه.
4-اهتمام ملی و همه‌جانبه و سرمایه‌گذاری جدی در امر ایجاد و توسعه انواع فناوری‌ها و صنایع کاملاً پیشرفته و رقابتی خصوصاً با استفاده و ایجاد رشته‌های نوین دانشگاهی و تربیت سرمایه‌های انسانی متعهد، ‌متخصص و کارآمد مورد نیاز در بخش‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، محتوایی و خدماتی در تمامی ابعاد فضای مجازی به‌ویژه در برنامه ششم توسعه و برنامه‌ریزی سالانه کشور.
5-تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات پس از تصویب طرح آن در شورای عالی و نظارت مستمر و مؤثر مرکز ملی بر مراحل راه‌اندازی و بهره‌برداری از آن.
6-اهتمام ویژه به سالم‌سازی و حفظ امنیت همه‌جانبه فضای مجازی کشور و نیز حفظ حریم خصوصی آحاد جامعه و مقابله مؤثر با نفوذ و دست‌اندازی بیگانگان در این عرصه.
7-ترویج هنجارها، ‌ارزش‌ها و سبک زندگی اسلامی ایرانی و ممانعت از رخنه‌ها و آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی در این عرصه و مقابله مؤثر با تهاجم همه‌جانبه فرهنگی و نیز ارتقای فرهنگ کاربری و سواد فضای مجازی جامعه.
8-احراز جایگاه و سهم مناسب برای اقتصاد دانش‌بنیان در فضای مجازی در چارچوب سیاست‌های اقتصاد مقاومتی کشور و برنامه‌ریزی همه‌جانبه برای بهبود شرایط کسب و کار مرتبط با فناوری‌های مجازی و بهره‌گیری از فرصت‌های اشتغال‌زایی و نیز رونق محتوا، خدمات و تجارت در این عرصه.
9-توسعه محتوا و خدمات کارآمد و رقابتی منطبق بر ارزش‌ها و فرهنگ اسلامی – ایرانی در تمامی قلمروهای مورد نیاز جامعه و جلب مشارکت‌های مردمی و بکارگیری ظرفیت‌های بخش خصوصی در این زمینه.
10-تدوین و تصویب نظام‌های امنیتی، حقوقی، قضایی و انتظامی مورد نیاز در فضای مجازی.
ترکیب اعضای حقوقی و حقیقی شورای عالی فضای مجازی برای دوره جدید به شرح زیر اعلام می‌شود:
اعضای حقوقی این شورا عبارتند از: رئیس‌جمهور (رئیس شورای عالی)، رئیس مجلس شورای اسلامی، رئیس قوه قضائیه، رئیس سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، دبیر شورای عالی و رئیس مرکز، دادستان کل کشور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، وزیر اطلاعات، وزیر آموزش و پرورش، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح کشور، معاون علمی و فن‌آوری رئیس‌جمهور، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و همچنین اعضای حقیقی: حجج اسلام و آقایان دکتر سیدسعیدرضا عاملی، دکتر حمید شهریاری، دکتر رضا تقی‌پور، دکتر مهدی اخوان بهابادی، مهندس مسعود ابوطالبی، دکتر کامیار ثقفی، دکتر رسول جلیلی و مهندس سیدعزت‌الله ضرغامی.
از خداوند متعال توفیق خدمتگزاری روزافزون برای همه‌ی حضرات مسألت می‌کنم.

سیدعلی خامنه‌ای
۱۴ شهریور ۱۳۹۴